Typy alkoholizmu u kobiet

Alkoholizm zdecydowanie nie jest wyłącznie męskim problemem, może dotknąć każdego. Co ciekawe badania pokazują, że kobiety często doświadczają alkoholizmu w inny sposób niż mężczyźni, co wynika z różnic biologicznych, psychologicznych i społecznych. Odrębne wzorce picia, inne czynniki ryzyka oraz specyficzne konsekwencje zdrowotne sprawiają, że uzależnienia czasami wyglądają nieco inaczej w zależności od płci. Jakie są typy alkoholizmu u kobiet? Czy różnią się w porównaniu z tymi u mężczyzn?

Alkoholizm typu 1 (z dominującymi cechami osobowości neurotyczno- depresyjnej)

Alkoholizm typu 1, charakteryzujący się dominującymi cechami osobowości neurotyczno-depresyjnej, w dużej mierze odbija się na osobowości i zdolnościach poznawczych. Dobra wiadomość jest jednak taka, że po terapii pacjentki tego typu często doświadczają prawdziwej transformacji. Terapeuta wie, jak rozmawiać z alkoholikiem, nawet jeśli współistnieją zaburzenia lękowe i depresyjne. Po terapii da się osiągnąć obniżenie poziomu lęku, wzrost pewności siebie i niezależności, szczególnie w relacjach z innymi. Dzięki leczeniu, tego typu osoby uzależnione mogą też uporządkować swoje podejście do przeszłości, a jednocześnie z nadzieją patrzeć w przyszłość. W alkoholizmie typu 1. zazwyczaj dużym problemem jest radzenie sobie z emocjami, dlatego są one tłumione alkoholem. Terapia pozwala to jednak przepracować i funkcjonować w zdrowszy sposób.

Alkoholizm typu 2A (z dominującymi cechami osobowości emocjonalnie chwiejnej)

Alkoholizm typu T2A, z dominującymi cechami osobowości emocjonalnie chwiejnej (borderline), stanowi szczególnie wyzwanie terapeutyczne z powodu najsłabszej reakcji na terapię w porównaniu z innymi typami alkoholizmu. Pacjentki tego typu doświadczają znaczących zmian w codziennym funkcjonowaniu przez swoją niestabilność emocjonalną.

Pomimo istotnego zmniejszenia się nasilenia niepokoju, pozostaje on na wysokim poziomie, co wskazuje na trudności w adaptacji do terapii. Częstym problemem u kobiet zmagających się z alkoholizmem tego typu jest rozbieżność między tym, co myślą i chcą zrobić, a późniejszym działaniem, zazwyczaj pod wpływem impulsu. Alkoholizm typu 2A idzie w parze z trudnościami w dbaniu o siebie, spełnianiu własnych potrzeb. Ważne jest tutaj korzystanie ze wsparcia terapeuty, który ma doświadczenie nie tylko w uzależnieniach, ale też zaburzeniach osobowości typu borderline. Znacznie zwiększa to szanse na powodzenie terapii.

Alkoholizm typu 2B (z dominującymi cechami osobowości antysocjalnej)

Kobiety z grupy T2B, charakteryzującej się dominującymi cechami osobowości antysocjalnej, przedstawiają się jako najmniej zaburzone pod względem spójności osobowości oraz niskiego poziomu nieprzystosowania i niepokoju. Często mają jednak problem z wytrwałością, choć po terapii takie pacjentki dość szybko zyskują pewność siebie, a nawet mają skłonność do dominacji. Często są to kobiety, które bardziej koncentrują się na przyszłości i przeszłości niż na tym, co jest tu i teraz. Leczenie jak najbardziej jest pomocne w radzeniu sobie z emocjami. Pacjentki czasami jednak skupiają się na przeszłości, boją się przyszłości, a za mało uwagi poświęcają temu, co dzieje się obecnie. Jest to zagrożenie, ponieważ o trzeźwość trzeba walczyć każdego dnia.

Typ 1 vs 2: czym się różnią?

Typ 1 i typ 2 alkoholizmu różnią się istotnie pod wieloma względami, zarówno pod względem przyczyn, jak i przejawów klinicznych. Typ 1 alkoholizmu, występujący zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet, często ma podłoże genetyczne oraz jest silnie uwarunkowany przez czynniki środowiskowe. Charakteryzuje się zazwyczaj łagodnym lub intensywnym nadużywaniem alkoholu, utratą kontroli nad piciem oraz wzmożonym poczuciem winy i lęku przed uzależnieniem. Początek tego typu alkoholizmu przypada zazwyczaj na dorosłość, po 25. roku życia. Osoby z tym typem mają tendencję do unikania sytuacji stresowych, niską potrzebę poszukiwania nowości, a picie alkoholu motywowane jest głównie chęcią zmniejszenia niepokoju i lęku.

Z kolei typ 2 alkoholizmu, częstszy u mężczyzn, wynika przede wszystkim z predyspozycji genetycznych, a wpływ środowiska jest mniej istotny. Charakteryzuje się silną potrzebą picia, z którą związana jest niemożność powstrzymywania się od picia oraz wczesnym początkiem uzależnienia przed 25. rokiem życia. Osoby z tym typem alkoholizmu często wykazują zachowania antyspołeczne i przestępcze. Ich główną motywacją do picia jest pragnienie osiągnięcia stanu euforii, a cechuje ich wysoka potrzeba poszukiwania nowości, szybkie nudzenie się codziennością. Jeśli alkoholizm jest nieleczony, niestety może prowadzić do bardzo poważnych konsekwencji, takich jak polineuropatia alkoholowa.

Co jest charakterystyczne dla alkoholizmu u kobiet?

Alkoholizm u kobiet wykazuje szereg specyficznych cech i różnic w porównaniu do mężczyzn. Po pierwsze, kobiety zazwyczaj zaczynają nadużywać alkoholu w późniejszym wieku niż mężczyźni, ale szybciej doświadczają negatywnych skutków tego uzależnienia, co określa się jako „teleskopowy rozwój uzależnienia”. Ważnym czynnikiem ryzyka jest występowanie alkoholizmu w rodzinie oraz obciążenia środowiskowe, zaburzenia lękowo-depresyjne oraz zamieszkiwanie z pijącym partnerem. Kobiety zgłaszają również więcej różnorodnych problemów życiowych jako motyw podjęcia leczenia, często związanych z życiem rodzinnym, osobistym, finansami, pracą zawodową i zdrowiem. Istnieje również większa skłonność do problemów psychicznych i emocjonalnych, zwłaszcza związanych z lękami i depresją, oraz większe poczucie winy i krytycyzm wobec swojego uzależnienia niż u mężczyzn.

Uzależnienia nie wybierają i mogą dotknąć nas bez względu na płeć, wiek, zawód, status społeczny. Mimo wszystko warto mieć na uwadze, czym charakteryzuje się alkoholizm u kobiet, żeby dostosować do ich potrzeb metody leczenia.