Współuzależnienie rodzica: jak żyć z uzależnionym dzieckiem?
Uzależnienie dziecka dla większości rodziców jest jedną z największych obaw, która niestety dla niektórych staje się rzeczywistością. Rodzice, podobnie jak partner osoby uzależnionej, mogą wpaść we współuzależnienie. Jest to bardzo trudna sytuacja, w której warto skorzystać ze wsparcia terapeutów. Co robić, jeśli Twoje dziecko zmaga się z uzależnieniem?
Jak czują się rodzice uzależnionego dziecka?
Współuzależnienie rodzica to trudna i często niezrozumiała rzeczywistość, która dotyka wiele rodzin. Życie z uzależnionym dzieckiem niesie za sobą wiele wyzwań, emocji i dylematów. Warto zdać sobie sprawę, że uzależnienie jest chorobą śmiertelną, szczególnie w przypadku narkomanii, a tym bardziej jeśli dotyczy młodzieży. Odpowiednie zrozumienie tej sytuacji może stanowić klucz do wsparcia dla rodziców, którzy często balansują między miłością a bezradnością. Rozwiązaniem jest oczywiście terapia uzależnień dla młodzieży, ale niestety większość rodziców wciąż odkłada ją na później, niesłusznie uważając, że profesjonalne leczenie to powód do wstydu czy piętno, z którym dziecko będzie musiało żyć.
W momencie, gdy rodzic dowiaduje się o uzależnieniu swojego dziecka, może to wywołać szok, dezorientację i głęboką niepewność. W obliczu takiej trudnej sytuacji, rodzice często próbują ratować swoje dzieci na różne sposoby, nierzadko nie zdając sobie sprawy, że potrzebna jest profesjonalna pomoc. Wielu rodziców wpada w pułapkę współuzależnienia, gdzie skupiają się na nadmiernej trosce i ukrywaniu problemu swojego dziecka, nawet jeśli oznacza to ignorowanie własnych potrzeb i granic.
Współuzależnienie może wynikać z kilku głównych przyczyn:
- Nadmierna troska: rodzice starają się chronić dziecko przed konsekwencjami jego działań, co prowadzi do przejęcia odpowiedzialności za jego życie.
- Potrzeba kontrolowania: współuzależnieni rodzice dążą do utrzymania kontroli nad sytuacją, często poprzez wywieranie presji i manipulację.
- Strach przed osądem ze strony otoczenia: rodzice często obawiają się, że uzależnienie dziecka odbije się na ich własnym statusie społecznym oraz przyszłości pociechy.
- Negowanie problemu: współuzależnieni rodzice mogą bagatelizować problem, zamykać oczy na sytuację lub kierować się nadmierną nadzieją, że kłopot sam minie i rozwiąże się bez zdecydowanych działań.
Warto podkreślić, że rodzice uzależnionych dzieci wymagają wsparcia i pomocy tak samo, jak ich pociechy. Prywatny ośrodek leczenia uzależnień dla młodzieży to jedno, ale warto przejść również terapię dla osób współuzależnionych. Terapeuci pomagają rodzinom zrozumieć dynamikę uzależnienia oraz ustalić zdrową granicę między wsparciem a współuzależnieniem.
Jak radzić sobie z uzależnieniem dziecka?
Żeby naprawdę pomóc dziecku w wyjściu na prostą, czasami trzeba postępować wbrew sobie. Rodzice są przyzwyczajeni do dawania bezwarunkowej miłości i akceptowania dziecka, niezależnie od jego postępowania. Niestety w obliczu uzależnienia takie podejście jest prostą drogą do współuzależnienia. Co robić, jeśli wiesz, że Twoje dziecko jest uzależnione?
1. Nie wypieraj istnienia problemu
Ważnym pierwszym krokiem w radzeniu sobie z uzależnieniem dziecka jest przyznanie się przed sobą do istnienia problemu. Przede wszystkim, nie należy wmawiać sobie, że problem nie istnieje lub że jest on mniejszy niż w rzeczywistości. Często rodzice borykający się z uzależnieniem swojego dziecka mają trudność z zaakceptowaniem tej trudnej sytuacji. Warto zdawać sobie sprawę, że uzależnienie to choroba charakteryzująca się mechanizmami zaprzeczeń i iluzji. Często osoba uzależniona mówi sobie, że poradzi sobie sama albo że nie potrzebuje pomocy z zewnątrz. Dominującym uczuciem jest zaprzeczanie rzeczywistości. To samo zaprzeczenie jest stosowane przez osobę uzależnioną, która stara się ukryć przed sobą i innymi, co tak naprawdę się z nią dzieje. Jednak ten sposób myślenia może się przenosić na najbliższych, zwłaszcza na rodziców. Dlatego kluczowe jest zrozumienie, że uzależnienie to rzeczywiście choroba, która wymaga profesjonalnego leczenia. Ważne jest, aby ten komunikat był jasny i stały, by wspierać uzależnione dziecko w procesie wyzdrowienia. Rozwiązaniem jest leczenie uzależnień od narkotyków dla młodzieży – nie możemy dawać dziecku nadziei, że wszystko samo się ułoży, ponieważ to nieprawda.
2. Nie bierz na siebie całej odpowiedzialności
Warto zdawać sobie sprawę, że nie należy brać na siebie całej odpowiedzialności za uzależnienie dziecka. Silne poczucie winy jest jednym z głównych źródeł emocji towarzyszących rodzicom w tej trudnej sytuacji. Często pojawia się myślenie: Jak mogłem tego wcześniej nie zauważyć? Jestem beznadziejną matką. Jakie błędy popełniłam, że moje dziecko sięgnęło po narkotyki?. Ważne jest zrozumienie, że odpowiedzialność za uzależnienie nie spoczywa wyłącznie na rodzicach. Osoba uzależniona często obwinia okoliczności czy innych ludzi, szczególnie bliskich. Nie oznacza to jednak, że uzależnienie rzeczywiście jest wynikiem złego wychowania. Obwinianie się niczego nie zmienia, dlatego lepiej skoncentrować się na rozwiązaniach, a nie szukaniu winnego.
3. Nie dawaj komfortu tkwienia w uzależnieniu
Istotnym aspektem pomocy uzależnionemu jest unikanie tworzenia komfortu w obszarze uzależnienia. To, co działa w przypadku innych chorób, gdzie celem jest zapewnienie chorej osobie jak największego komfortu, w uzależnieniu działa odwrotnie. Pomoc w nałogu oznacza stworzenie sytuacji, w których uzależniona osoba odczuje dyskomfort, związany z zażywaniem substancji. To właśnie konsekwencje jej działań powinny stać się silnym bodźcem do zmiany zachowania. Rodzice nie powinni dawać pieniędzy, pozwalać się okradać, usprawiedliwiać nieobecności, pomagać, jeśli dziecko wpadnie w kłopoty z prawem. Cierpienie związane z uzależnieniem sprawia, że chory zaczyna zastanawiać się nad koniecznością zmiany swojego życia. To wyjątkowo trudne, ale czasami rodzic musi nie tylko kochać, ale też wymagać i stawiać granice.
Uzależnienie to nie wyłącznie problem tzw. rodzin patologicznych: może pojawić się w każdym domu. Jeśli Twoje dziecko zmaga się z nałogiem, ważne jest skorzystanie z profesjonalnej pomocy i mądre wspieranie go w walce z uzależnieniem.